PORADNIK DLA ROLNIKÓW W ZAKRESIE RACJONALNEGO STOSOWANIA NAWOZÓW POCHODZENIA ORGANICZNEGO (PRODUKT CYFROWY)

SPIS TREŚCI

WSTĘP

PODSTAWA PRAWNA

OGRANICZENIA W STOSOWANIU NAWOZÓW

ZASADY BEZPIECZNEGO DLA ŚRODOWISKA STOSOWANIA NAWOZÓW ORGANICZNYCH

WARTOŚĆ NAWOZOWA PRODUKTÓW WYTWORZONYCH Z SUBSTANCJI ORGANICZNEJ

KOMPOSTY Z ODPADÓW ROŚLINNYCH I ZWIERZĘCYCH

PRODUKTY NAWOZOWE Z OSADÓW ŚCIEKOWYCH

NAWOZY Z ODCHODÓW ZWIERZĘCYCH

ORGANICZNE I ORGANICZNO-MINERALNE PRODUKTY NAWOZOWE

I ODPADY W BILANSIE SKŁADNIKÓW POKARMOWYCH

PRODUKTY NAWOZOWE POCHODZENIA ORGANICZNEGO STOSOWANE W ROLNICTWIE EKOLOGICZNYM

LITERATURA

WSTĘP

We współczesnym rolnictwie, o wzroście produkcji gwarantującej zachowanie bez-
pieczeństwa żywnościowego, decyduje dostęp do efektywnych i bezpiecznych dla
środowiska produktów wspomagających wzrost i rozwój roślin. Spośród nich naj-
większe znaczenie mają nawozy, których rola polega na dostarczaniu roślinom skład-
ników pokarmowych lub poprawie żyzności gleby.
Gleba stanowi miejsce, w którym rozwija się system korzeniowy, dlatego pełni
ważną funkcję w zaopatrywaniu roślin uprawnych w wodę i składniki odżywcze.
Obecnie, podstawowym źródłem składników pokarmowych dla roślin, zwłaszcza
azotu, są szybkodziałające nawozy syntetyczne. Pozwalają one zabezpieczyć potrzeby
pokarmowe roślin w całym okresie wegetacji. Nawozy syntetyczne nie dają jednak
możliwości wzbogacenia gleby w materię organiczną, która odgrywa zasadniczą rolę
w kształtowaniu żyzności gleby, decydując o jej właściwościach fizykochemicznych
i biologicznych. Z tego też powodu, ilość materii organicznej w glebach uznaje się za
najważniejszy wskaźnik oceny ich jakości. Aby na długo utrzymać żyzność gleby, na-
leży dbać o tworzenie jej stabilnych struktur – humusu, który powstaje poprzez prze-
kształcenie szczątków organicznych, głównie roślinnych, przy udziale organizmów
glebowych. Biomasa mikroorganizmów w glebach stanowi około 85% całej biomasy
wszystkich organizmów żyjących w tym środowisku. W wyniku rozkładu i transfor-
macji materii organicznej, mikroorganizmy uzyskują substancje odżywcze niezbędne
do rozwoju, a uwalniane w tych procesach związki mineralne stanowią ważne źródło
składników pokarmowych również dla roślin uprawnych. Kluczowa rola mikroorga-
nizmów w przeprowadzaniu tych procesów wskazuje, że troska o dobrą jakość gleb,
ściśle wiąże się z zapewnieniem warunków sprzyjających ich rozwojowi.
Intensywne użytkowanie gleb, w połączeniu z uproszczeniem płodozmianów
i przewagą roślin zbożowych, prowadzi do ograniczenia ilości resztek organicznych,
wchodzących w cykl przemian próchnicy, a w konsekwencji do spadku jej zawarto-
ści. Z uwagi na przewagę w Polsce gleb lekkich, poprawa ich struktury oraz warun-
ków wodno-powietrznych ma szczególne znaczenie w utrzymaniu żyzności. Cen-
nym źródłem substancji organicznej są nawozy naturalne, zwłaszcza obornik, jednak
większość gospodarstw rolnych go nie posiada. Z tego powodu, dla utrzymania
funkcji produkcyjnych gleb, konieczne jest stosowanie nawozów i środków popra-
wiających właściwości gleby wytwarzanych z surowców pochodzenia biologicznego,
niezależnie od przyjętego systemu produkcji i specjalizacji.
Zasady stosowania produktów o działaniu nawozowym w dużym stopniu uregu-
lowane są przepisami prawnymi w zakresie nawozów i nawożenia, których należy
bezwzględnie przestrzegać w celu zapewnienia bezpieczeństwa środowiska oraz uzy-
skania jak największej efektywności produkcyjnej i ekonomicznej nawożenia.